Kontekstueel
tijdschrift voor gereformeerd belijden nú
wil een brug slaan tussen de gereformeerde traditie en de vragen van deze tijd.
Het wil opiniërend werken op het gebied van kerk en theologie,
voor theologen en voor geïnteresseerde gemeenteleden.
Op zoek naar een origineel cadeau?
Geef een geschenkabonnement op Kontekstueel.
Voor slechts € 12,50 (een half jaar) of € 25,- (een jaar).
Toezending stopt automatisch na afloop.
Voor aanmelding, klik hier
Binnenkort verschijnt het september-nummer als Nazomernummer.
Uit het redactief:
In het laatste nummer van de Waagschaal (50/8) besprak Kees van Ekris twee cahiers met preken van Wessel ten Boom (Gebroken David en Preken na Pasen). Van Ekris merkt op dat in deze preken theologie functioneert. ‘Achter de woorden gaat een wereld van theologie schuil. De prediker selecteert het beste wat hij opgedaan heeft uit zijn studie, en vertaalt dat in woorden die de gemeente kunnen helpen om te geloven. De taal en de begrippen worden daardoor rijp, en soms gewaagd. Goede theologie maakt dat je iets durft te zeggen.’
Ik vond dat mooi en herkenbaar: goede theologie maakt dat je iets durft te zeggen.
Sinds een paar jaargangen hebben we rond de zomer een nummer met vrije bijdrages. Deze Kontekstueel is opnieuw zo’n zomernummer. De toegankelijke artikelen bieden kleine voorzetjes om ook zelf weer in de boeken te duiken nu het nieuwe kerkseizoen gaat beginnen. Het is belangrijk om te studeren, want het geeft onze preken lef (hart!).
Voor de inhoudsopgave, klik hier
In juli 2021 verscheen Kontekstueel 35e jrg. nr. 6: De klimaatcrisis in de kerk gemist?
Uit het redactief:
Vorige maand stond op de voorpagina van Trouw een niet al te best bericht over de kerken (18 juni). Twee docenten in het veld van diaconaat concludeerden dat kerken tijdens de coronacrisis hun diaconale plichten hadden verzuimd. Kerken gingen dicht, juist ook voor kwetsbaren in de samenleving. Men was in de kerk vooral bezig met het op touw zetten van de vieringen en het onderhouden van contact met gemeenteleden. Diaconale organisaties kregen de kerken maar moeilijk in beweging. Kerken waren tijdens de coronacrisis te veel naar binnen gericht, luidde de conclusie.
Niet schrikken, want hier komt een stevige superlativus. In vergelijking met de klimaatcrisis is de coronacrisis maar een peulenschilletje. De gevolgen van klimaatverandering zijn ingrijpender, op termijn dodelijker en bovendien onomkeerbaar. Toch zijn de kerken ook in deze crisis vooral met zichzelf bezig. Over klimaatvraagstukken gaat het niet tijdens kerkelijke synodes. Het gaat wel over het ambt en pioniersplekken (PKN), en over het zegenen van geregistreerd partnerschap (CGK), en vorig jaar over de vrouwelijke ambtsdrager (GKv). Stuk voor stuk interne aangelegenheden. Enerzijds is dat logisch, anderzijds ontstaat de vraag of de kerk dan ook in deze crisis niet te veel naar binnen is gericht.
Opstellers van een open brief aan de generale synode van Protestantse Kerk in Nederland menen dat de kerk inderdaad ten onrechte voorbijgaat aan de klimaatcrisis. Uit hun open brief uit januari blijkt dat zij de klimaatcrisis boven alles geagendeerd willen op de synode. Dit is het ‘Gebot der Stunde’. Dit nummer van Kontekstueel neemt deze open brief als uitgangspunt. We dagen de lezers – en daarmee de kerk – uit om deze brief niet al te gemakkelijk naast zich neer te leggen. Echter, de bewijslast in deze kwestie ligt bij de ondertekenaars van de open brief. Zij willen immers een status quo doorbreken. Vanzelfsprekend komen daarom enkele opstellers van de brief ruimschoots aan het woord.
Graag maak ik nog melding van een predikantenmiddag die de schrijvers van de open brief samen met de christelijke beweging A Rocha organiseren. Op donderdag 14 oktober 2021 vindt deze plaats in de Bergkerk in Amersfoort m.m.v. emeritus hoogleraar Kees van der Kooi en econoom Paul Schenderling. Onder andere over de vraag: ‘Wat staat de kerk te doen? Hoe stel je de zorg voor de schepping aan de orde in de prediking?’ Meer informatie vindt u op de website van A Rocha, www.arocha.org. Hier kunt u zich ook aanmelden. Komt allen!
Voor de inhoudsopgave, klik hier
-----------------------------------------------------------
In mei 2021 is verschenen Kontekstueel 35e jrg. nr. 5: 'Waarom zou ik naar de kerk gaan?
Uit het redactief:
Het is een bruin, beduimeld boekje. Allerlei papieren en krantenknipsels vallen eruit als ik het open sla. De randen zijn al wat gekruld. Toch is het dit boekje van dr. A.A. van Ruler dat we zo’n vijftig jaar later open slaan. Waarom zou ik naar de kerk gaan is een ‘feuilleton’ met eenentwintig antwoorden op diezelfde vraag. Een soort catechismus over een vraag die kennelijk van alle tijden is. Zeker nu, nu de vanzelfsprekendheid van de kerkgang nog meer dan anders ruw is ondermijnd door een virus en er in de media ook van alles te doen is om kerken die de kerkgang meer waarde toedichten, dan het in acht nemen van algemenere maatregelen.
Ik blader door de losse papieren. Toen waren er ook al groothuisbezoeken, waar dit boekje gelezen werd. De Elsevier wijdde er een heel artikel aan, met een prominente foto van de auteur met z’n donkere wenkbrauwen en pijp in de mond. De persoonlijke stijl en rijke woordenschat wordt erin geroemd. ‘Het lenige betoog vloeit zonder haperingen uit zijn pen’. Verder een artikel uit dagblad Trouw, over ontkerkelijking, en wat recensies.
Waarom zou ik naar de kerk gaan is de verzameling van artikelen die werden opgenomen in ‘De Kerkvoogdij’, het maandblad van kerkvoogden in de Nederlands Hervormde Kerk. Van Ruler schreef ze als kerkganger, toen hijzelf vanwege zijn gezondheid maandenlang in de banken zat in plaats van op de preekstoel stond. Volgens kenners kun je in dit boek de hele theologie van Van Ruler terugvinden.
Wie nu meent dat dit nummer gericht is op het ophemelen van Van Ruler, die zal misschien wat teleurgesteld zijn. Hen verwijzen wij naar de website www.aavanruler.nl (ongetwijfeld bekend bij liefhebbers), waar een schat aan informatie te vinden is, waaronder ook geluidsopnamen van enkele morgenwijdingen van Van Ruler uit deze zelfde tijd. Het is de site van de samenstellers van het Verzameld Werk van Van Ruler - in deel 5a daarvan is Waarom zou ik naar de kerk gaan? ook opgenomen.
Wij wilden echter met dit nummer vooral insteken bij de vraagstelling. Missen mensen de kerkdienst? Wat missen ze eraan? Hebben ze de betekenis van de kerkdienst goed verinnerlijkt?
Het is een nummer waarin we elkaar bij de les houden en de diepte van de liturgie (ook de soms verschraalde protestantse liturgie) weer willen peilen. We hebben daarom diverse redactieleden gevraagd een antwoord van Van Ruler te kiezen en daarop in te gaan. Ook David de Jong, ons nieuwste redactielid uit Den Ham. De een bleef dicht bij de tekst van Van Ruler, de ander nam wat meer vrijheid voor zijn of haar eigen of eigentijdse antwoord. De een steekt zijn ergernis over Van Ruler niet onder stoelen of banken, een ander doet geen moeite zijn bewondering te verbergen. De een voert een pleidooi, de ander blijft meer analyserend. Maar al met al vooral een loftrompet voor de wekelijkse kerkdienst om verschillende redenen.
Het Laatst Geboekt van Elsbeth Gruteke gaat verrassend genoeg verder waar het redactief van het vorige nummer stopte: Dorothy Day. Elsbeth heeft boeken over drie heiligen gelezen, waaronder deze vrouw en neemt ons graag mee in deze alles behalve zoetige levens.
Voor de inhoudsopgave, klik hier
-----------------------------------------------------------
Archief Kontekstueel online
De artikelen in Kontekstueel worden een half jaar na verschijnen op de website geplaatst.
De nummers van 1986 t/m 2003 (jaargang 1 t/m 17) kunnen worden gedownload als PDF.
De website bevat een inhoudsopgave en een tekstregister van alle verschenen nummers.
Zie: www.kontekstueel.nl/archief
Abonnement / losse nummers
Een abonnement kost € 25,00 per jaargang, voor studenten € 20,00.
Voor een nieuw abonnement (of voor het opzeggen van een abonnement), klik hier
Voor een geschenkabonnement (een half jaar €12,50 of een jaar € 25,-), klik hier
Losse nummers zijn verkrijgbaar voor € 5,00 (incl. porto), vanaf 5 exemplaren korting.
Voor losse nummers, klik hier