Kontekstueel   

tijdschrift voor gereformeerd belijden nú

wil een brug slaan tussen de gereformeerde traditie en de vragen van deze tijd.
Het wil opiniërend werken op het gebied van kerk en theologie,
voor theologen en voor geïnteresseerde gemeenteleden.

Op zoek naar een origineel cadeau?
Geef een geschenkabonnement op Kontekstueel.
Voor slechts € 12,50 (een half jaar) of € 25,- (een jaar).
Toezending stopt automatisch na afloop.
Voor aanmelding, klik hier

In de eerste helft van Juli zal het Zomernummer van Kontekstueel verschijnen.
Het wordt een gevarieerd nummer!
Met artikelen over
 - de Galileo Church uit Texas met  een opvallende mix tussen klassiek-kerkelijke vormen enerzijds en vrijheid anderzijds. En een grote focus op het lezen van de Bijbel en de preek;
 - klimaatverandering en de discussies daarover. Kunnen we theologisch middenin de klimaatapocalyptiek gaan staan en iets eigens inbrengen?
 - de heiligverklaring van Titus Brandsma. Is zo'n verklaring nog wel van deze tijd? Maar hoe zit het met de protestantse heiligverklaring? Met het martelarenboek dat in Refo-huizen wordt gelezen? Met het praalgraf van ds Kersten?
 - schaamte en boetedoening in de oorlog: bewegen tussen pacifisme en de rechtvaardige oorlog.
 - voor de vakantie: een lijst van Franse auteurs!
 - de Kroniek van Gerard den Hertog, waarin hij ingaat op de besluiten van de christelijke gereformeerde synode over de vrouw (niet) in het ambt. Je proeft de pijn en de zorg over waartoe dit alles zal leiden. 'Het is daarom in Christus onbestaanbaar om uit elkaar te gaan op een vraag die de kern van het belijden niet raakt'.

Om een los nummer te bestellen: klik hier

-----------------------------------------------------------
Onlangs verscheen het mei-nummer van deze jaargang
met als thema: Een vloeibare generatie.
Dit nummer van Kontekstueel gaat over de millennials.
Uit het redactief:
Er valt wel wat op af te dingen: het denken in generaties. Alsof sociologische kenmerken zo gemakkelijk zijn vast te pinnen op een geboortejaar. We hebben inmiddels ook een hele reeks aan naamdragende generaties, waardoor u misschien het overzicht bent kwijtgeraakt. Het rijtje begint altijd bij de naoorlogse babyboomers (1945-1960), die een grote welvaartsgroei meemaakten. In sommige rijtjes worden de boomers gevolgd door de ‘verloren generatie’ (1955-1970), die met terugslag te maken kreeg (de oliecrisis van ’73), daarna volgt generatie X tot aan ongeveer 1980, ook wel de patatgeneratie genoemd (een term van Leo Beenhakker). Veel patat en weinig idealen, zoiets. Dan volgt generatie Y (de millennials van 1981-1995), en inmiddels meldt ook generatie Z zich aan. [---]
Dit nummer van Kontekstueel gaat over de zogenaamde millennials. Of, zoals Ruth H. Perrin, in haar boek Changing Shape: The Faith Lives of Millennials (2020) hen graag noemt: emerging adults. We richten ons dan met name op het geloofsleven en de kerkelijke participatie van deze groep. Er zijn veel vooroordelen als het over deze generatie gaat. Ze zouden onvolwassen zijn, weinig commitment hebben en eigenwijs zijn. Misschien slaan zulke vooroordelen niet altijd de plank helemaal mis, maar er zal vast meer over te zeggen zijn. Graag leren we de millennials beter kennen, om als kerk beter bij hen aan te sluiten. Tegelijk is het ook redelijk om deze groep te bevragen op hun waarden en hun ideeën over kerk-zijn.
Perrin noemt authenticiteit, tolerantie en participatie als kernwaardes van millennials. Deze drie kernwaardes worden in dit nummer in afzonderlijke artikelen deskundig besproken, gewaardeerd en bekritiseerd. De Jonge Theoloog des Vaderlands, Tabitha van Krimpen, schreef een inleidend artikel over het boek van Perrin. Ook vroegen we twee voorgangers van typische ‘millennial-kerken’ om ons een beeld te schetsen van hun gemeente en werkwijze. En wie de millennials liever via de literatuur leert kennen, kan terecht bij de Ierse auteur Sally Rooney, die in de vaste boekenrubriek besproken wordt.
Toen ons vorige nummer bijna werd gedrukt, brak de oorlog in Oekraïne uit. De Kroniek van Piet de Jong was toen al geschreven, en hij repte dus met geen woord over deze gebeurtenis. We worden zo wel ingehaald door de feiten, zei hij. Het zij zo. Jos Wienen maakt het in zijn Kroniek goed. Hij bespreekt de rol van patriarch Kirill en de Russisch Orthodoxe Kerk in deze oorlog. Als zijn Kroniek tegen de tijd van verschijnen ook aan actualiteit heeft ingeboet, laten we dan maar hopen dat we in dat geval door gunstige feiten zijn ingehaald.

Hier vindt u de inhoudsopgave van dit nummer.

-----------------------------------------------------------

In maart verscheen jaargang 36 nr. 4 met als thema: 'De bedoeling van de verbeelding'
Uit het redactief:
Op 24 februari 2022 werden we wakker met het nieuws dat Rusland Oekraïne was binnengevallen. Hoewel op satellietbeelden de enorme Russische troepenopbouw gesignaleerd was, en president Biden Europa had gewaarschuwd voor een daadwerkelijke oorlog met als doel de hoofdstad van Oekraïne, werden we er toch nog door verrast. Alsof we ons niet konden voorstellen dat zoiets echt zou gebeuren. Ik merkte dat ik op zondag 27 februari een flink gedeelte van de dag de situatie in Oekraïne op de voet volgde, en daar werd ik alleen maar somber van. Zeker toen Poetin zijn nucleaire eenheden in hoge staat van paraatheid bracht. Opeens was een wereldoorlog niet meer ondenkbaar. Wat verbeeldt Poetin zich? Wat voor wereldbeeld houdt deze duivel erop na? Halverwege de zondag heb ik mijn telefoon maar weggelegd. Ik voelde opeens wel wat sympathie voor het RD dat op zondag de website altijd dichtgooit. Gezegend beleid, dacht ik. De zondag is bedoeld om de gedachten en de geest te prikkelen met andere verbeelding. Met beelden van het evangelie en het koninkrijk dat ons daarin beloofd is. Daarom gaan we op zondag naar de kerk. En daarom zingen we liederen en doen we thuis ons best om op zondag vast iets van het koninkrijk te vieren. ‘Gelukkig hebben we een liedboek en de geur van basilicum,’ zei mijn eega toen we aan tafel gingen. Die zondag merkte ik hoe belangrijk de verbeeldingskracht is om te kunnen blijven geloven in het evangelie Jezus Christus.
De scribenten in dit nummer schreven hun bijdrage vóór 24 februari. Het gaat dus nergens over Oekraïne. Maar over het belang van de verbeelding gaat het volop. Arjan Markus schrijft dat mensen verbeelding nodig hebben om zich ergens aan over te geven. Zijn artikel is meer dan zomaar een missionaire strategie. Zijn artikel is een pleidooi voor verbeelding als onmisbaar deel van ons geloofsleven. Het is Willem Jan Otten, vertelde Arjan, die over de verbeelding schreef dat deze niet alleen nodig is om God te kennen, maar zelfs bedóeld is voor God.
Maar is deze aandacht voor de verbeelding geen gelijkschakeling met de tijdsgeest waarin geloofskennis wordt verwaarloosd en persoonlijke ervaringen en gevoelens uitgangspunt voor keuzes geworden zijn? Van zo’n gelijkschakeling is geen sprake. Verbeelding hoeft kennis niet uit te sluiten en gaat tegelijk ook dieper dan de onmiddellijke ervaring. En toch leek het ons goed om enkele criteria voor de verbeelding op te stellen. We vroegen Arjan Plaisier om dat voor ons te doen en dat leverde een mooie bijdrage op. Hij schrijft over de bloedige verbeelding van de grote ideologieën van de vorige eeuw: hoe actueel is dat opeens weer! Hij schrijft over drie elementen die de christelijke verbeelding op gang brengen: de liturgie, de Bijbel als boek dat de verbeelding prikkelt, en het Woord in Jezus Christus zelf. Plaisiers artikel wordt gevolgd door die van Bram van de Beek, die zijn uitgangspunt níet neemt in wat wij ons kunnen voorstellen, maar in God die zich aan ons voorstélt. Hij besluit: ‘Als we gebrek aan voorstellingsvermogen hebben, dan kan dat alleen als we de Bijbel niet lezen.’
Auteur Arie Kok schreef een mooie bijdrage over verbeelding in preken. Pieter Versloot voerde een gesprek met de jonge kunstschilder Egbert Modderman. Jan Veldman, die jarenlang als kunstvakdocent werkzaam is geweest, betoogt dat verbeelding een cruciale rol speelt, bij de inwijding van leerlingen in de religieuze dimensie. Dan zijn er ook nog de vaste rubrieken, die met veel zorg zijn samengesteld. Al met al een vol en lezenswaardig nummer, dat in deze donkere tijd hopelijk tot een lichtere verbeelding spreekt.
Voor de inhoudsopgave, klik hier

-----------------------------------------------------------

In januari verscheen jr. 36-3 met als thema: 'Dragen of zeulen: het ambt in de kerk'.
Uit het redactief:
Hoe houden we het ambt in de kerk dragelijk? En hoe vinden we steeds weer gemeenteleden bereid om het ambt op zich te nemen als diaken of ouderling? Voor mij komt dit nummer op een goed moment. Afgelopen periode ontstonden er vijf vacatures in onze kerkenraad van totaal veertien mannen. Eén daarvan ging verhuizen, daar was niets aan te doen. De andere vier waren eraan toe om ermee te stoppen. Dat vond ik toch wel teleurstellend, hoewel je het ook van iedereen persoonlijk begrijpt en je uiteraard alleen begrip toont. Ik vroeg me af of hun afzwaaien kwam door de coronatijd. We hadden namelijk nauwelijks inhoudelijke punten besproken in de afgelopen twee jaar. Waren we te veel de managers van de kerk geweest met elkaar?
Vijf vacatures, dat is minstens twee rondes met dubbeltallen als je geluk hebt. Maar daar had ik me toch op verkeken. Na één ronde waren alle vacatures vervuld en dat heeft ons echt bemoedigd. Maar hoe gaan we nu verder? Met wat voor idee over het ambt? Maar ook met welke insteek — praktisch — in de vergaderingen en in de gemeente? We zijn inmiddels een nieuw proces gestart waarin we ons bezinnen op vrouwelijke ambtsdragers in de gemeente. En meteen werd het opgemerkt: ‘dit hebben we gemist, zo’n inhoudelijk gesprek over de Bijbel, hermeneutiek en de gemeente’.
Aan dit nummer heb ik al veel inspiratie opgedaan. Hoe Piet de Jong schrijft over het belang ervan om het leuk te houden. Dat hielp mij aan goede voornemens voor als er straks vijf nieuwe broeders starten. Theologische doordenkingen van het ambt worden gegeven door Hans Schaeffer en Niels den Hertog. Ze positioneren zichzelf verschillend. De één pleit voor de ambtsdrager als sacramentele vertegenwoordiger van Christus, en de ander hoedt zich juist voor zo’n ontwikkeling. Jan van ’t Spijker schrijft over de vraag of we ons niet eens zouden moeten herbezinnen op de indeling van onze drie ambten: ouderling, diaken en dominee. En Peter Verbaan doet ons wat ideeën aan de hand om ambtsdragers te vinden, wanneer ze niet allemaal ‘ja’ zeggen bij de eerste talstelling.

Voor het gehele redactief, klik hier
Voor de inhoudsopgave, klik hier

-----------------------------------------------------------

Archief Kontekstueel online
De artikelen in Kontekstueel worden een half jaar na verschijnen op de website geplaatst.
De nummers van 1986 t/m 2003 (jaargang 1 t/m 17) kunnen worden gedownload als PDF. 
De website bevat een inhoudsopgave en een tekstregister van alle verschenen nummers. 
Zie: www.kontekstueel.nl/archief

Losse nummers zijn verkrijgbaar voor € 5,00 (incl. porto), vanaf 5 exemplaren korting.
Voor losse nummers, klik hier

Afdrukken E-mail

• Vorige