38e jaargang nr.  4 (juli 2024)
thema: Onopgeefbaar verbonden?!  De relatie tussen kerk en Israël

Redactief
Rens de Ronde

Weinig thema’s liggen momenteel zo gevoelig als de oorlog in Gaza. Met de brute slachtpartij en ontvoeringen door Hamas op 7 oktober vorig jaar en de niet mis te verstane reactie van Israël die daarop volgde is een stabilisatie van dit conflict, laat staan iets wat op vrede lijkt, verder weg dan ooit. Dat leidt tot zeer verdeelde reacties wereldwijd, uiteraard ook binnen de kerken van ons land. Van fundamentele kritiek tot volledige bijval: alle mogelijke opvattingen lijken aanwezig. Niet voor niets verzuchtte Johan Visser in de Laatst geboekt van het vorige nummer van Kontekstueel dat hij op zoek was naar ‘sanity’, en dat het noemen van God daar helaas vaak niet aan bijdraagt.
In de redactie hebben we nagedacht of, en zo ja, hoe we aandacht wilden besteden aan dit onderwerp. Als tijdschrift voor ‘gereformeerd belijden nú’ staan we in een traditie van ‘onopgeefbare verbondenheid’ met het volk Israël, maar wat die ‘onopgeefbare verbondenheid’ precies behelst, in religieuze én politieke zin, bestaat vaak verlegenheid. Bedoelen we het Joodse volk, of de politieke staat, of gaat het veel meer om de synagoge? Zijn we minder verbonden met de Palestijnen, laat staan met Palestijnse christenen? De term ‘vervangingstheologie’ is zo ongeveer een scheldwoord geworden, maar welke theologie maakt het dan wel mogelijk om voluit met Christus én met Israël verbonden te zijn? Dat het makkelijker is om die vragen uit de weg te gaan, is echter geen reden om het er niet over te hebben.
Uiteindelijk hebben we geprobeerd om juist die verlegenheid rondom de ‘onopgeefbare verbondenheid’ in dit nummer te adresseren. Vandaar dat Jos Wienen in het openingsartikel inzoomt op de geschiedenis van de term en dat we Bart Wallet – op zich al veel gevraagd in deze dagen – gevraagd hebben om de betekenis van het begrip ‘Israël’ uit te werken. Koos Snaterse neemt ons mee naar de rol van de Bijbel, specifiek de landbelofte, en snijdt de thematiek van vervangings- dan wel vervullingstheologie aan. De verlegenheid wordt ook gevoed door de kwetsbare positie van Palestijnse christenen. Reden om hen in dit nummer ook aan het woord te laten, in de vorm van een interview met Murad Bero door Gert de Goeijen. We sluiten de thema-artikelen af met een artikel van Jacco Overeem over de vraag waar het ongemak voor de meeste predikanten en kerkgangers het meest gevoeld zal worden: hoe zullen we bidden?
Zonder dat dit vooraf was afgestemd, schreef Gerard den Hertog een kroniek over het ‘Hoofdlijnenakkoord’ en antisemitisme. Een mooie beschouwing waarin verschillende gedachten uit het nummer resoneren. Dat resoneren gebeurt trouwens ook in de Bijbelstudie door Yorick Breemes en in de Laatst geboekt door, opnieuw, Gert de Goeijen. Hopelijk biedt dit nummer op deze manier iets van ‘sanity’ in dit conflict in het Midden-Oosten en daarbuiten.

F.C. de Ronde is predikant in de hervormde gemeente van Willige Langerak en eindredacteur van Kontekstueel. Mailadres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.