33e jaargang nr. 3 (jan.2019)
thema: Zorg voor de schepping

Redactief

Op verzoek van de redactie heeft Koos van Noppen dit themanummer samengesteld over de zorg voor de schepping. Eerder dit jaar publiceerde hij daar een pamflet over: ‘Messentrekkers bij de Nachtwacht’ (hier te downloaden). In een ‘bijsluiter’ bij de artikelen schrijft hij het volgende:

‘Nog niet zo heel lang geleden hoorde je in de milieubeweging geregeld de uitspraak dat ‘we de aarde schoner aan de nieuwe generatie moet overdragen dan we haar hebben aangetroffen’. De kern van die gedachte vind je al bij Calvijn, in zijn commentaar bij Genesis 2:15. ‘Wie een akker bezit, moet zijn jaarlijkse vrucht zich zo toe-eigenen dat hij de grond niet door gebrek aan zorg laat vervallen, maar ernaar streeft dat hij die aan zijn nakomelingen zo doorgeeft als hij hem ontvangen heeft, of zelfs in betere staat.’ Aan het eind van 2018 klinkt dit als een romantische gedachte. De belangrijkste vraag van dit moment lijkt veeleer: hoe beperken we de schade nog zoveel mogelijk? Net als in het pamflet zoem ik in dit nummer liever in op de vraag: waartoe zijn we geroepen? Roeping gaat tenslotte vóór resultaat. Ds. Cees Hendriks legt de vinger bij de kloof tussen de zondag en de maandag. Dr. Sake Stoppels vraagt zich af of we niet een taboe moeten doorbreken en elkaar moeten aanspreken op ons gedrag. En wat moeten we met dat schuldgevoel dat ons parten speelt? Wie de bijdragen van de beide emeritus hoogleraren Van de Beek en De Knijff tot zich neemt, zou kunnen concluderen: ‘Pessimisme kun je leren’ (Lévi Weemoedt). Ze betwijfelen ten zeerste of we de huidige klimaatcrisis te boven komen. Maar koekoek één zang is het allerminst. Waar De Knijff vol zou inzetten op toerusting van gemeenteleden, ziet Van de Beek niets in welk klimaatprogramma dan ook. ‘De enige rentmeester die in de Bijbel kleur op het gezicht krijgt is de onrechtvaardige rentmeester.’ Wie liever de hand aan de ploeg slaat en doet wat binnen zijn of haar vermogen ligt, kan terecht bij de bijdragen van Embert Messelink, directeur van A Rocha, en drie willekeurige gemeenteleden, die kiezen voor een scheppingsvriendelijke levensstijl.’

Dan zijn er nog de standaardrubrieken waarin Wim Dekker ons meeneemt naar Goede mannen van Arnon Grunberg en met hem de krochten van het menselijk bestaan bezoekt. Juist daar vindt Dekker een aanknopingspunt voor het geloofsgesprek met seculiere mensen. Zijn kritiek op prof. dr. A. van de Beek – die recent weer een boekje publiceerde over het kruis – is dat deze de theologie van de menselijke krochten niet in gesprek brengt met bijvoorbeeld de seculiere literatuur waarin die krochten zeer raak en diep worden omschreven.

Piet de Jong beschrijft in zijn kroniek de laatste maanden van 2018. Dat waren maanden waarin opnieuw veel kerkelijke discussie omtrent de homoseksuele relatie plaatsvond. Zijn eigen suggestie is daarom: aanvaard elkaar en laten we er een heel jaar nu eens niet meer over praten. Ook schrijft hij kort over de estafettedienst in de Haagse Bethelkerk. Over dat actuele gebeuren heeft Jos Wienen een extra bijdrage in dit nummer. Te midden van alle lof voor deze actie plaatst hij enkele kanttekeningen, die de complexiteit van situatie ontvouwen. Kortom, u heeft een uiterst geëngageerd nummer in handen. Over geëngageerde theologie kan ons redactielid Niels den Hertog zonder meer meepraten. Hij promoveerde op 13 december op een proefschrift over de hervormde dominee Jan Koopmans, die tijdens de bezetting in de jaren ’40 enkele pamfletten schreef waarin hij de samenleving opriep tot geestelijk verzet. Vanaf deze plek willen we Niels en zijn familie van harte feliciteren met zijn academische prestatie!

Ds. Jeroen Hagendijk is predikant (PKN) te Willige Langerak en eindredacteur van Kontekstueel.