39e jaargang nr.  2 (maart 2025)
thema: Dona nobis pacem. Over oorlog en vrede

Daniël Maassen van den Brink
Redactief

Behorend tot de Millenials (Generatie Y) en geboren ná de Koude Oorlog heb ik als Nederlander eigenlijk nooit echt oorlogsdreiging ervaren in mijn leven. Oorlog was altijd iets dat zich aan de randen van Europa afspeelde of verder weg. Dat is vrij uniek, want voor vele generaties vóór mij was oorlog nooit ver weg. Toch zijn de geopolitieke verhoudingen vandaag de dag flink veranderd – wat in de afgelopen maand duidelijk zichtbaar is geworden – en is door de oorlog in Oekraïne ook ons land samen met andere Europese landen betrokken in een conflict dat grootschalige consequenties lijkt te hebben. Voor ons als redactie reden om in dit nummer eens het thema van oorlog en vrede te verkennen en na te denken over de rol van kerk en theologie te midden van de wereldwijde toegenomen spanningen.

Rondom dit thema neemt Gerard den Hertog ons mee naar de vorige eeuw, met de Koude Oorlog en de vredesbeweging, en trekt hij vergelijkingen met de huidige politieke situatie. Het verhaal van het ‘einde van de geschiedenis’ voltrekt zich volgens hem ook vandaag, maar dan op een andere manier. Teun de Ridder heeft het vervolgens over het spreken en handelen van de kerk als we oorlog voelen naderen en spanningen toenemen. Hij schetst hoe het nuchtere verwachtingsmanagement van de kerk ons helpt om onszelf niet blind te staren op oorlog(sdreiging). In een volgend artikel gaat krijgsmachtpredikant Gert van der Ende dieper in op de notie van de rechtvaardige oorlog en neemt hij stelling dat christenen met het Boek van de vrede in de hand tegelijk ook gevechtsbereid kunnen of moeten zijn. Pieter Vos neemt ons daarna mee in de paradox binnen de krijgsmacht, namelijk dat in het voorbereiden op oorlog alles er tegelijk op gericht is om die oorlog te voorkomen. En als laatst belicht Beatrice de Graaf het concept van weerbaarheid ten tijde van oorlog en benoemt zij de twee lijnen van de ‘securitas’ en ‘certitudo’ waarlangs je (veiligheid en) weerbaarheid kunt denken.

Tot slot nog een paar andere wetenswaardigheden. Vorig jaar heeft Gerrit van Meijeren afscheid genomen van onze redactie. Wij zijn blij dat hij heeft aangegeven nog wel door te willen gaan als kroniekschrijver en dat we zo een inmiddels bekende en vaste groep kroniekschrijvers hebben die medewerking verleent aan ons tijdschrift. En verder feliciteren we op deze plaats ook ons redactielid Martine Oldhoff met haar benoeming als universitair docent systematische theologie aan de Theologische Universiteit Utrecht, in welke functie zij sinds vorige maand werkzaam is. Mooi dat onze redactie zo bestaat uit theologen en predikanten die breed werkzaam zijn in maatschappij, kerk en wetenschap. Binnen de redactie ervaren we dat in elk geval als verrijkend.

D. Maassen van den Brink is predikant van de Hervormde Gemeente Well-Ammerzoden en eindredacteur van Kontekstueel.
Mailadres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.