39e jaargang nr.  5 (september 2025)
thema: Wij geloven - 1700 jaar Nicea

Rens de Ronde
Redactief

‘Wij geloven in één God, de almachtige Vader.’ Zo begint de Geloofsbelijdenis van Nicea in Belijdenisgeschriften van de Protestantse Kerk in Nederland. Waar de Apostolische Geloofsbelijdenis in diezelfde uitgave met ‘ik’ begint, begint die van Nicea in het Grieks heel nadrukkelijk met een meervoud. Wij geloven.

Nu is het de vraag hoe veel je achter dat meervoud moet zoeken. In de Latijnse vertaling valt het al weg: daar is het geen credimus, maar credo. En ondanks de eensgezindheid die uit de Griekse tekst spreekt, blijkt uit de geschiedenis dat de interpretatie van die tekst toch heel wat verdeeldheid heeft kunnen veroorzaken. Verdeeldheid die bij het opstellen van de belijdenis ook al een gegeven was, overigens: tegenover het ‘wij’ staat ook dan al een ‘zij’, namelijk de volgelingen van Arius.

Toch is de Geloofsbelijdenis van Nicea uniek in haar vermogen om tegenstellingen tussen kerken te overbruggen. Dat blijkt uit tal van activiteiten die dit jaar worden georganiseerd ter ere van het 1700-jarig bestaan van de belijdenis, van de Week van Gebed in januari tot de Nacht van de Theologie in november. Het is niet alleen een belijdenis die de kerk van het Westen en van het Oosten aan elkaar verbindt (enkele details daargelaten), ze blijkt ook binnen versplinterd protestants en evangelisch Nederland heel wat handen op elkaar te krijgen.

Als redactie van Kontekstueel geven we dan ook graag aandacht aan het jubileum van ‘Nicea’. We doen dat met een nummer waarin de breedte van het ‘wij’ weerspiegeld wordt. Eginhard Meijering gaat in op de achtergronden van de belijdenis en stelt dat de belijdenis ons stilzet bij wie God in wezen is. Herwi Rikhof neemt ons mee in haar christologie. Coen Wessel bespreekt de betekenis van Nicea voor de oecumene, waarbij hij letterlijk een kijkje in de keuken neemt bij oosters-orthodoxe priesters. Blijkens de bijdrage van Teun van der Leer bereikt die oecumene ook evangelischen en baptisten. Of de hoge opvatting van Christus in de belijdenis er ook in slaagt ons met joden te verbinden, is inzet van de bijdrage van Liuwe Westra. En dat een belijdenis niet alleen bestudeerd, maar vooral ook beleden moet worden, bepleit Arjan Plaisier tot slot als hij haar verbindt aan de liturgie.

In de bijbelstudie pakt Jaap Dekker een thema op dat in eerdere nummers aan bod kwam: Gods heiligheid en de natuur. De laatst geboekt is van ondergetekende en in de kroniek gaat Gerrit van Meijeren in op een heel ander thema: het gevaar dat sommigen zien in empathie. Hij besluit met enkele woorden ter nagedachtenis aan de onlangs overleden Hans Visser (ooit medewerker van ons blad). Hij citeert hem: ‘De kerk moet een gemeenschap zijn, maar dan wel een die naar buiten is gericht.’ Laat Nicea ons daartoe aanzetten!

F.C. de Ronde is predikant in de hervormde gemeente van Willige Langerak en eindredacteur van Kontekstueel.

Mailadres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.