38e jaargang nr.  2 (maart 2024)
thema: Leve de kerk! Over haar verleden, heden en toekomst.

Rens de Ronde
Redactief

Op 1 mei 2024 bestaat de Protestantse Kerk in Nederland twintig jaar. Het samen op weg gaan van hervormden, gereformeerden en lutheranen werd destijds met veel emotie beleefd: vreugde over de vereniging van wat samen behoorde of juist verdriet over de scheuring die alsnog ontstond. Inmiddels zijn we twintig jaar verder. Een groeiende groep protestanten, waaronder ikzelf, heeft nauwelijks herinneringen aan de fusie van 2004 en weet niet beter dan dat de Protestantse Kerk bestaat. In andere kerken heeft men in die twintig jaar ook niet stilgezeten: ook gereformeerde kerken hebben onderlinge kerkmuren opgeheven. Regelmatig klinken geluiden om de weg van vereniging verder voort te zetten.

Dat fusiegeweld kan echter niet maskeren dat de kerk sociologisch gezien in een neerwaartse lijn zit: landelijk gezien neemt het kerkbezoek af en daalt de betrokkenheid op de (al dan niet gefuseerde) kerk. Op de meeste plekken hoeft men niet ver te gaan om een gesloten kerkgebouw te vinden. Dat doet pijn en leidt ook tot somberheid: is er straks nog wel een kerk? Is er naast het samengaan om op terug te kijken ook nog iets om naar vooruit te kijken?

Dat alles vormde de aanleiding om dit nummer te wijden aan de toekomst van kerk. Dat het verdriet ook de redactie van Kontekstueel niet onbekommerd laat, blijkt wel uit het feit dat de werktitel voor dit nummer eerst ‘Hoe verder?’ luidde. Toch zijn we op iets anders uitgekomen: ‘Leve de kerk!’ In het gereformeerd belijden wordt uitgesproken dat Christus leeft en als koning nooit zonder onderdanen zal zijn. Hoe ziet dat er nu uit?

Bas Plaisier en Piet de Jong interviewden ds. Bob Poot, meer dan zestig jaar geleden een van de gangmakers van het Samen op Weg-proces. Vanaf de andere kant van de generatieschaal klinken de stemmen van Regine Agterhuis, Ewoud Jonker en Ruth Six, beginnende predikanten die het nu wagen om ‘Leve de kerk!’ te zeggen. Herman Paul neemt ons mee naar een aantal plekken in Leiden waarin de kerk – soms verrassend – spreekt, Hans Schaeffer belicht het liturgische hart van kerk-zijn en Sake Stoppels bespreekt hoe Andrew Root ons in een seculiere tijd leert wachten op God. Intussen mag ook het verdriet er zijn: Peter Verbaan bespreekt het boek De toekomst van de kerk van Aarnoud van der Deijl en deelt daarbij iets van zijn eigen rouw en hoop.

Bij de artikelen moest ik denken aan de opdracht die Bonhoeffer de kerk geeft: bidden, wachten en het goede doen. Laat dit nummer daar een aanzet toe geven.

F.C. de Ronde is predikant in de hervormde gemeente van Willige Langerak en eindredacteur van Kontekstueel. Mailadres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..