nr5 • 2010 • Redaktief

mei 2010 (24e jaargang nr. 5)

Redactief

Marja Brak

Een themanummer over Israël maken, betekent dat je je in een wespennest begeeft. In de Protestantse Kerk in Nederland zijn we over bijna niets zo verdeeld als over dit onderwerp. Wij zijn ‘onopgeefbaar verbonden’ met het volk Israël, staat in onze kerkorde. Daarom denken we blijkbaar het recht te hebben Israël de les te lezen. Dat gebeurde in een brief van de PKN aan de Israëlische overheid. Je mag een vriend toch corrigeren? Ja, maar wat als die vriend in een stormgebied zit en alsmaar bezig is met hozen in zijn lekke roeiboot, terwijl van alle kanten de kapers op hem afkomen. Voor een deel zijn dat slachtoffers, onderling verdeeld, in de steek gelaten door hun leiders en vol opgestapelde frustraties. Voor een deel zijn het echt kapers die de roeier het licht in de ogen niet gunnen. Dan moet je toch wel veel lef hebben om vanuit je comfortabele hangmat de vriend in nood adviezen en vermaningen toe te roepen. Bij nogal wat kerkleden viel de brief slecht en ik begrijp dat.

Er zitten heel veel kanten aan volk, land en staat Israël. Maar één feit is onweerlegbaar, dat je als Jood in deze wereld kennelijk geen rust is gegund en je altijd een buitengewoon groot risico loopt. Het komt mij voor dat we dit nog steeds onvoldoende beseffen en het ons al helemaal niet kunnen inleven. Na vele eeuwen leek de droom van een safe haven voor de Joden uitgekomen, maar die is veranderd in een nachtmerrie. Wacht na de treinen de zee? ‘Als je alleen de cijfers en de feiten en de geschiedenis in aanmerking neemt zonder enige illusies, dan maakt dit land geen enkele kans.’ Dat zegt de Joodse Ora – die haar huis heeft verlaten om de boodschappers die haar mogelijk komen vertellen dat haar zoon in het Israëlische leger is gesneuveld - in de nieuwe roman van David Grossmann. En Elie Wiesel schrijft in het tweede deel van zijn autobiografie: Israëls obsessie is veiligheid en vrede. Vanuit een obsessie politiek bedrijven is gevaarlijk, temeer als de andere partij ook obsessief is. Is alle hoop verloren? Er zijn eerder muren gevallen. Er zijn eerder leiders opgestaan die messiaanse trekken hadden. Of is dit geding alleen nog op te lossen met de komst van de Messias zelf? Meer gebed om vrede voor Jeruzalem in onze kerken lijkt me buitengewoon nodig en dan liefst zonder al die voorzichtige toevoegingen, die moeten aangeven hoe keurig genuanceerd we denken.

Laat dit persoonlijk gekleurde Redactief u niet afschrikken verder te lezen. In dit nummer klinken verschillende visies. En mocht u zich al te zeer hebben opgewonden over de artikelen en het interview, dan brengt ‘Laatst geboekt’ u weer in rustiger vaarwater. Wat hebben Calvijn, Arminius en Plaisier (de vorige) gemeen? Er is zelfs ook nog enige luchtigheid. Die biedt de Kroniek. Dat is er weer een in de soort die je - zoals een abonnee eens zei - al op de deurmat gaat lezen. Misschien dus maar achterin beginnen? Enkele wijzigingen in de samenstelling van de redactie melden we de volgende keer.